Йўқотишларни «кечиктирилган активлар» сифатида қайта таснифлаш учун ўз балансларини ўзгартириб, Европа Марказий банки ва AҚШ Федерал захираси номаълум нарсага киришмоқда. Иккаласи ҳам молиявий бемаъниликдан воз кечиш, ўзларининг манфаатдор егалари билан қайта капиталлаштириш шартномаларини ишлаб чиқиш ва катта йўқотишларга тайёргарлик кўриш яхши бўлар еди.
Яқинда Европа Марказий банки 2004 йилдан бери ўзининг биринчи йиллик операциялари амалга оширилганлигини маълум қилди. Унинг 2023 йилдаги йўқотишлари, молиявий хавфларни етказиб беришдан 6,6 миллиард евро (1,41 миллиард долларга) (1,41 миллиард доллар) ишлаб чиқарилди. Ушбу йўқотишларни ҳисобга олишда ЕCБ ҳаддан ташқари йўқотишлар билан шуғулланиш учун «кечиктирилган активлар» тоифасини яратган AҚШ Федерал захира кенгаши каби нотўғри фикрга таянади.
ЕМБ пресс-релизида тушунтирилганидек, бу йўқотиш «келажакдаги фойдадан қопланиш учун ЕМБ балансида ўтказилади». Бу шуни англатадики, зарар ижобий актив сифатида киритилган, гарчи уни баланснинг пассив қисмидаги акциядорлар капитали бўлимига салбий тақсимланмаган фойда сифатида киритиш оқилона алтернатива бўлса ҳам. Жами соф ўз капитали – тўланган капиталнинг йиғиндиси, молиявий рисклар ва умумий захира фондларидаги ҳар қандай суммалар, қайта баҳолаш ҳисобварақлари, ўтган йиллардаги ҳар қандай тўпланган йўқотишлар ва йил давомида ҳар қандай фойда / (зарар) – бўлиши керак. баланснинг пассив томонида.
Фед ҳам ўз балансида ўз соф капиталини чегара қийматидан пастроқ қилиб қўядиган зарарларни ижобий актив («кечиктирилган актив») ёки салбий мажбурият сифатида киритади. Ўз сўзи билан:
«Федерал захира тўғрисидаги қонун, захира банкларидан операцион харажатлар, дивидендлар тўлаш ва ортиқча маблағни ушлаб туриш учун зарур бўлган ҳар қандай миқдорни таъминлаганидан кейин AҚШ Ғазначилигига ортиқча даромадларни ўтказишни талаб қилади. Даромад ушбу харажатларни қоплаш учун етарли бўлмаган даврда, кечиктирилган актив қайд етилади. Кечиктирилган актив – бу захира банклари AҚШ Ғазначилигига пул ўтказмалари қайта тикланишидан олдин амалга ошириши керак бўлган соф фойда миқдори.
Ҳеч бўлмаганда ЕМБ ўзининг умумий соф капиталидаги ўзгаришларни ошкор қилганда фойда/зарар ҳақида тўғри ҳисобот беради. Соф капитал 2022 йил охирида 51,6 миллиард йеврони ва 2023 йил охирида 44,5 миллиард йеврони ташкил етди. ЕМБ ва Фед томонидан сақланадиган кўпчилик қимматли қоғозлар бозор нархларида емас, балки амортизация қилинган (тарихий) қиймати бўйича баҳоланади. ЕМБ учун бу пул-кредит сиёсати мақсадларида сақланадиган барча молиявий воситаларни ўз ичига олади. 2023 йил охирида ЕМБ томонидан Қимматли қоғозлар бозори дастури, активларни сотиб олиш дастури ва пандемияга қарши фавқулодда харид дастури доирасидаги қимматли қоғозлар бозор қиймати бўйича амортизация қилинган қийматдан 39,9 миллиард йеврога кам бўлиб, ЕМБни ижобий капиталга ега бўлди. Бозор қийматида баҳоланган активлар билан 4,6 млрд. 2022 йил охирида бозор қийматида 7,9 миллиард евро салбий капитал бўлар еди.
Ушбу адолатли қийматдаги чегирмалар ҳайратланарли даражада паст. Мен Йевротизим учун жами амалга оширилмаган йўқотишларни ололмадим, лекин Фед-нинг тизимли очиқ бозор ҳисоби (СОМA) холдинглари бўйича жами амалга оширилмаган йўқотишлари 2023-йил 30-сентабр ҳолатига кўра 1,3 триллион долларни ташкил етди. Ўша санадаги кечиктирилган актив 105,9 миллиард долларни ташкил етди. Фед-нинг 42,7 миллиард долларлик жами захира банк капитали, шунинг учун «адолатли қиймат ва кечиктирилмаган активлар» миқдори – 1,365,1 миллиард долларга айланади.
Ушбу марказий банклар бу ҳақда нима дейди? ЕМБ маълумотларига кўра, у «самарали ишлай олади ва ҳар қандай йўқотишлардан қатъий назар нарх барқарорлигини сақлаш бўйича ўзининг асосий мандатини бажара олади». Фед нафақат худди шундай таъкидлайди, балки йўқотишлар унинг тўлов қобилиятига таҳдид солиши мумкин емаслигини ҳам қўшимча қилади: «Салбий соф даромад ва шунга мос равишда кечиктирилган активнинг яратилиши Федерал резервнинг пул-кредит сиёсатини юритиш қобилиятига ёки унинг талабларини қондиришга таъсир қилмайди. молиявий мажбуриятлар.»
Тўғри, ЕМБ ва Фед арзимаган хорижий валютадаги мажбуриятларга ега бўлганлиги сабабли, улар ўзларининг молиявий мажбуриятларини бажариш учун ҳар доим миллий валютани чоп етишлари мумкин. Aммо агар йўқотишлар етарлича катта бўлса (1,3 триллион долларлик йўқотиш жиддий масала бўлади), тўловга қодир бўлмаслик учун зарур бўлган сенёраж нарх барқарорлигига таҳдид солиши мумкин.
Худди шундай, агар йўқотишлар етарлича катта бўлса, марказий банк ўзининг молиявий мажбуриятларини ва нарх барқарорлиги бўйича мандатини бажаришнинг ягона йўли унинг ҳақиқий егаси(лар)идан соф молиявий трансферт олишдир. Фед учун бу AҚШ ғазначилиги бўлади. ЕМБ учун бу еврозонага аъзо давлатларнинг 20 та марказий банклари ва уларнинг фойдали егалари (яъни, миллий фискал органлар) бўлади.
